تصویرگری استدلالی در راستای فهم و باورافزایی مخاطبان قرآن: بررسی موردی سوره تین، قلم و طور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه آموزش معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

10.37264/JIQS.V2I2DECEMBER2023.4

چکیده

مشاهدات عینی از مهم‌ترین عناصر فهم و یادگیری انسان است. تصاویر با عینی سازی واقعیت‌ها، معانی و مفاهیم بسیاری را به بیننده انتقال می‌دهند. این انتقال تصاویر گاه بر عهده کلمات و جملاتی است که با نظم و چینش هماهنگ، تصویرگر امری معنوی و نامحسوس شده و با کمک خلاقیت ذهن مخاطب، تصویری قابل مشاهده در ذهن او به نمایش می‌گذارد. در برخی از این تصاویر، استدلالی نهفته است تا باور و اعتقادی را در ذهن مخاطب نهادینه کند که آن را «تصاویر استدلالی» می‌نامیم. تصاویر استدلالی به کمک اشیاء و معانی محسوسی ایجاد می‌شوند که سعی دارند باور فرد را نسبت به تحقق و امکان امری نامحسوس تقویت کنند. در این فرآیند، ابتدا ذهن در جستجوی ارتباط اشیاء بوده و سپس با فهم ارتباط منطقی بین تصاویر به معنایی جدید، ملتزم می‌شود. این جستار، با رویکرد توصیفی‌تحلیلی درصدد بررسی این فرایند معنایی در سوره‌های تین، قلم و طور است تا پاسخی به این پرسش بیابد که تصاویر استدلالی این سه سوره چگونه بر باور مخاطبان تأثیرگذار است؟ نتیجه این‌که ارتباط منطقی تصاویر اشیاء در هر یک از این سه سوره به‌گونه‌ای است که اطمینان و باور مخاطب را نسبت به حکمت، خلقت منظم آفرینش، حتمیت تحقق امر الهی و کیفیت تحقق قیامت تحت تأثیر قرار می‌دهد. خداوند برای اطمینان‌بخشی نسبت به تحقق وعده‌هایش، از انجیر، زیتون، نردبان، کوه، آسمان و دیگر امور محسوس بهره گرفته است.

کلیدواژه‌ها

مطالعات بین رشته ای قرآن کریم

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 23 تیر 1403

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار