ارائه مدل ارزیابی وابستگی فهم آیات قرآن‌کریم به مطالعه فرهنگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد علوم قرآنی، پژوهشکده مطالعات میان‌رشته ای قرآن، دانشگاه شهید بهشتی.

2 استادیار پژوهشکده مطالعات میان رشته ای قرآن، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

3 دانشیار دانشکده مهندسی و علوم کامپیوتر، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

http://dx.doi.org/10.37264/jiqs.v1i2.10

چکیده

نواندیشان دینی تنها روش صحیح و علمی برای فهم قرآن­ را مراجعه به بافت عصر نزول و مطالعه فرهنگی و تاریخی آن می‌دانند، اما برخی دیگر از قرآن پژوهان شناخت قرائن درونی و پیوسته را در فهم قرآن کافی دانسته و تاثیر اندکی برای قرائن بیرونی و غیر پیوسته مانند مطالعه فرهنگی و تاریخی قائل هستند. این تفاوت دیدگاه­ها ما را برآن داشت تا با مطالعه و تحقیق بر روی این طیف از نظرات، مدلی برای ارزیابی وابستگی فهم قرآن­کریم به شرایط فرهنگی و تاریخی عصر نزول ارائه دهیم. این پژوهش آثار محققان این حوزه، همچون نصر حامد ابوزید، بهاءالدین خرمشاهی،  علامه طباطبایی و ... را با روش توصیفی-تحلیلی، بررسی نموده و مدلی برای ارزیابی وابستگی فهم قرآن به شرایط فرهنگی و تاریخی عصر نزول ارائه داده است. این مدل شامل چهار مولفه سبب نزول، مفردات، موضوعات و تعابیر است که بر اساس ویژگی‌های آیات در هر یک از مولفه­ها، دوازده قاعده را پوشش می‌دهد. ورودی مدل، یک آیه و خروجی آن یکی از سه وضعیت وابسته، مستقل و نیمه­وابسته برای آیه است.

کلیدواژه‌ها